معدن با وجود تحرکزایی بیشتر، سهم کمتری نسبت به نفت در اقتصاد دارد
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۵۸۲۱
سرپرست گروه معدن و صنایع معدنی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی گفت: بر اساس جدول داده- ستانده ۱۳۹۵ پیوند پسین بخش معدن ۱.۴۳ و بخش نفت ۱.۰۹ بوده است؛ یعنی با وجود تحرکزایی بالاتر، بخش معدن نسبت به نفت جایگاه کمتری در اقتصاد دارد.
به گزارش ایران اکونومیست از موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، «حامد عادلی نیک» در هفتمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی برنامه هفتم توسعه و موضوعات کلان و بخشی، با عنوان «معدن در آینه برنامههای توسعه پنج ساله کشور: سیاستها و چالشها» با اشاره به قرارگیری ایران در کمربند فلز زایی آلپ- هیمالیا، دارا بودن ۳.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی، سهم بخش معدن از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته را ۱.۳۹ درصد و سهم بخش نفت را ۱۲.۷ درصد ذکر کرد و گفت: این در حالی است که بر اساس جدول داده- ستانده ۱۳۹۵ پیوند پسین بخش معدن ۱.۴۳ و بخش نفت ۱.۰۹ بوده است؛ یعنی با وجود تحرکزایی بالاتر، بخش معدن نسبت به نفت جایگاه کمتری در اقتصاد دارد.
سرپرست گروه معدن موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی با اشاره به دادههای مرکز آمار ایران، عملکرد ترکیب معادن بهرهبرداری شده و حجم سرمایهگذاری انجام شده را نیز مفید ندانست و اظهار داشت: سرمایهگذاری انجام شده در مواد معدنی مختلف تناسبی با ارزشافزوده خلق شده نداشته است.
وی ادامهداد: بهعنوان مثال با وجود جایگاه سوم سرب و روی در خلق ارزش افزوده، از لحاظ سرمایهگذاری انجام شده در جایگاه هشتم است و در مقابل سنگهای تزئینی با وجود ارزش افزوده پایینی که دارند جایگاه سوم در سرمایهگذاری از آن خود کرده است.
عادلی، با معرفی چالشهای شناسایی شده بخش معدن در چارچوب الگوی رقابتپذیری نظاممند در چهار سطح خرد، بخشی، کلان و فراکلان، گفت: از عمدهترین چالشها در سطح خُرد به عدم توجه کافی به واحدهای تحقیق و توسعه قدیمی و کمبازده بودن ماشینآلات و تجهیزات و در نتیجه هزینه استهلاک بالای آن، سهم غالب نیروی کار ساده، ضعف در حوزه آموزش، همسو نبودن آموزش عالی و مهارتآموزی با نیازها و بهرهوری پایین نیرویکار میتوان اشاره کرد.
وی، یکی از چالشهای سطح بخشی را تعارض منافع دستگاههای اجرایی حوزه معدن ذیل موضوع ماده ۲۴ قانون معادن سال ۱۳۷۷ عنوان کرد و افزود: از کل تقاضای اکتشاف معادن حدود ۲.۲ درصد به پروانه اکتشاف، چهار دهم درصد به گواهی کشف و فقط سهدهم درصد به پروانه بهرهبرداری مجر میشود. بیشترین رد تقاضای اکتشاف نیز توسط سازمان حفاظت از محیط زیست، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و نیروهای نظامی انجام میشود.
این مسوول از عمدهترین چالشها در سطح بخشی حوزه معدن را ضعف زیرساختها در حوزههای حملونقل، تامین آب و انرژی، توسعه نامتوازن زنجیره ارزش صنایع معدنی، نامتناسب بودن حقوق دولتی نسبت به ظرفیتهای معدنی، عدم تخصیص کامل درآمدهای حاصل از حقوق دولتی معادن به بخش معدن کشور، عدم برنامهریزی و اقدام برای هوشمندسازی سامانههای اطلاعاتی بخش معدن، کم توجهی معدنکاران به مسائل زیستمحیطی و جذب ضعیف سرمایهگذاری عنوان کرد.
وی اضافهکرد: عمدهترین چالش سطح بخشی معدن، چالشهای حوزه اکتشاف است که صدور پروانههای اکتشاف بدون اهلیت سنجی، عدم وجود منابع مالی کافی، فقدان دانش لازم برای اکتشاف و موارد دیگر باعث شده بسیاری از پروانههای اکتشاف صادره به بهرهبرداری نرسد که این موضوع منجر به بلوکه شدن بسیاری از پهنههای معدنی کشور شده است.
عادلی تصریحکرد: از دیگر چالشهای بخشی معدن، سهم پایین اکتشاف از منابع در بودجههای سنواتی است. اطلاعات استخراج شده از بودجه دولت نشان میدهد نه تنها سهم پنج دههزارم درصدی برنامه زمینشناسی و برنامه اکتشاف و راهاندازی معادن کمترین بودجه اختصاصی در مقایسه با سایر برنامههای دولت در سالیان مختلف را دارد بلکه مقایسه آن با سهم بودجه اکتشاف سایر کشورهای معدنی اختلاف قابل توجهی را نشان میدهد. بهعنوان مثال سهم بودجه اکتشاف در استرالیا ۱۳۶ هزارم درصد، در شیلی ۱۴۲ هزارم درصد و در کانادا ۲۱۴ هزارم درصد است.
عادلی، مهمترین چالش سطح کلان بخش معدن را محدودیت واردات ماشینآلات معدنی و کاستیهای مرتبط با بسترسازیهای لازم برای توسعه بخش معدن در سطح بینالملل و مشکلات ناشی از تحریمها ذکر کرد و گفت: حدود ۱۷ هزار دستگاه بهمنظور نوسازی ناوگان موجود بخش معدن با هدف حفظ تولید فعلی و توسعه ناوگان و دستیابی به ۷۰۰ میلیون تن ماده معدنی در سال ۱۴۰۴ مورد نیاز است. این در حالی است که ۲ هزار و ۵۰۰ دستگاه توان ساخت آن در داخل وجود ندارد و ۱۴ هزار و ۵۰۰ دستگاه سابقه ساخت داخلی وجود دارد در عین حال ظرفیت تولید آن محدود است.
وی ضمن بررسی عملکرد احکام مرتبط با معدن در برنامههای توسعه سوم تا ششم، اظهار داشت: بهطور متوسط ۲۰ تا ۳۰ درصد احکام در هر برنامه تحقق نیافته است و بر مردمی کردن منافع بخش معدن، توسعه اکتشافات معدنی، تأمین تجهیزات و ماشین آلات معدنی، تحقق توسعه پایدار بخش معدن و اهداف زیستمحیطی، تأمین مواد اولیه صنایع فولاد و آلومینیوم، جذب سرمایه گذاری خارجی در بخش معدن، تکمیل زنجیره ارزش محصولات معدنی و اختصاص عواید حاصل از معدن به بخش معدن در برنامه هفتم توسعه تاکید کرد.
منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: سازمان حفاظت محیط زیست ، مرکز آمار ایران ، سازمان برنامه و بودجه ، معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت معدن و تجارت ، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی ، مواد معدنی ، شیلی ، ایرانمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: سازمان حفاظت محیط زیست مرکز آمار ایران سازمان برنامه و بودجه موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی مواد معدنی شیلی ایران موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی هزارم درصد ترین چالش بخش معدن چالش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۵۸۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«خضری» در یک قدمی فرآوری ۵ ماده معدنی/جهش اقتصادی در حوزه معدن
خبرگزاری مهر، گروه استانها: خراسان جنوبی یکی از استانهایی است که بالاترین ذخایر معدنی ارزشمند کشور را دارد و به عسلویه معدنی شرق ایران معروف شده است و به جهت واحدهای فعالی همچون زغالسنگ، طلا، منیزیم و… حرفهای بسیاری در این حوزه اقتصادی و تبدیل شدن به قطب معدنی دارد.
خراسان جنوبی ۶ درصد مجموع معادن کشور، ۵.۱ درصد از ذخایر قطعی، ۲.۴ درصد استخراج اسمی و ۸.۵ درصد اشتغال در حوزه معادن را در کشور به خود اختصاص داده است. اما فعالان عرصه معدن و افکار عمومی معتقدند که برخورداری استان متناسب با داشتههای معدنی نیست و باید گامهای جدی برای تغییر این وضعیت برداشته شود.
به گفته کارشناسان حوزه معدن، خراسان جنوبی گرفتار نیمه خامفروشی و تکمیل نشدن زنجیره فرآوری مواد معدنی بوده و مهمترین راهکار برای شکوفایی اقتصاد معدن، ایجاد زیرساختهای سرمایهگذاری و حمایت از سرمایهگذاران و معدنکاران با هدف ترغیب آنان به ایجاد و احداث صنایع جوار معدنی در این استان است که در دستور کار دولت سیزدهم قرار دارد.
جذب سرمایه گذاریهای خارجی در خطه زرخیز خاوران
برنامه ریزان اقتصادی دولت سیزدهم در استان با علم و آگاهی از وجود منابع معدنی استان جذب سرمایه گذاری ها در حوزه فرآوری معدنی را در اولویت برنامهها گنجاندهاند که اتفاقی مبارک و امید بخش است و میتواند تحولی ارزشمند را برای مردم خراسان جنوبی به ارمغان بیاورد.
دولت سیزدهم با رویکرد توسعه متوازن و عدالت در توزیع امکانات که به طور طبیعی استانهای محروم و کمتر توسعه یافته را شامل میشود در بیش از ۲ سال گذشته بر ارتقای زیرساختهای خراسان جنوبی از جمله برق، گاز، آب، حمل و نقل متمرکز شده تا زمینه برای جلب و جذب سرمایهگذاری در این خطه زرخیز بیش از پیش فراهم شود.
تاکنون شاخصهای مربوط به تولید، سرمایهگذاری و اشتغال روند رو به رشدی داشته به طوری که خراسان جنوبی در شاخصهای امنیت سرمایهگذاری، ایجاد اشتغال تعهد داده شده، کاهش نرخ بیکاری و جذب سرمایهگذاری خارجی در ردیف استانهای برتر کشور قرار گرفته است.
آمار رسمی حکایت از رشد بیش از ۲ برابری طرحهای سرمایهگذاری خارجی در خراسان جنوبی دارد و ۷۶ درصد سرمایهگذاری وارده به خراسان جنوبی از آن چینیها است.
۳۰ میلیون دلار برای فرآوری ۵ ماده معدنی
کارخانه تولید الیاف شیشه یکی از طرحهایی است که اردیبهشت ماه سال گذشته با سرمایهگذاری خارجی در ناحیه صنعتی شهید کاوه خضری از توابع شهرستان قائنات آغاز شد و حجم سرمایهگذاری ثابت صورت گرفته توسط سرمایهگذار خارجی (چین) برای این واحد تولیدی ۳۰ میلیون دلار است.
این کارخانه با هدف جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی استان با حضور استاندار خراسان جنوبی کلنگ زنی شد و جواد قناعت مدیران استان را ملزم به پیگیری برای تأمین زیرساختها و اجرای سریع پروژه کرد.
ماده اولیه این واحد تولیدی سیلیس، دولومیت، سولفات سدیم، سنگ آهک و فلدسپات است که عمده این مواد از معادن استان تأمین خواهد شد و محصول نهایی آن برای عایقهای حرارتی مبدلها و تأسیسات حرارتی، کامپوزیتها و سایر صنایع کاربرد دارد.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان جنوبی از روند اجرای پروژه الیاف شیشه خضری با سرمایه گذاری ۳۰ میلیون دلاری سرمایه گذار چینی بازدید کرد.
مرتضی ذاکریان مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان جنوبی در حاشیه این بازدید در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: پروژه تولید الیاف شیشه و پشم و شیشه (شرکت نوآوران عایق و شیشه صداقت) با صدور مجوز برای سرمایه گذارانی از کشور چین در ناحیه صنعتی خضری در اردیبهشت ماه سال گذشته توسط استاندار محترم کلنگ زنی شده است.
گام بلند برای فرآوری مواد معدنی استان
وی با بیان اینکه مواد اولیه این واحد تولیدی از معادن شهرستان زیرکوه تأمین خواهد شد، ادامه داد: اجرا و بهره برداری از این پروژه گامی مؤثر در راستای فرآوری مواد معدنی استان است.
وی تصریح کرد: این پروژه نقش مؤثر و محسوسی در اشتغالزایی منطقه، فرآوری مواد معدنی استان و ایجاد ارزش افزوده، ورود تکنولوژی به صنعت استان و توسعه صادرات دارد.
به گفته وی با بهره برداری از این پروژه برای بیش از ۸۵۰ نفر در استان اشتغال ایجاد خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه کاربرد محصولات این کارخانه در عایق سازی ساختمان، عایق کاری بویلر و دیگهای بخار است، ادامه داد: این کارخانه ظرفیت تولید سالانه ۱۳۰ هزار تن الیاف شیشه و ۳۰ هزار تن گلولهای شیشهای را خواهد داشت.
در یک قدمی بهره برداری پروژه
خراسان جنوبی که از زمان تأسیس آن در کنار استانهای خراسان رضوی و خراسان شمالی حدود ۲۰ سال میگذرد با وجود ظرفیتهای متنوع از جمله در بخشهای کشاورزی، دامداری، معادن، گردشگری و مبادلات مرزی اما همچنان استانی کمبرخوردار از نظر برخی امکانات و زیرساختهاست که به اذعان ناظران، نتیجه کم توجهی و بی توجهی در ادوار گذشته به این استان پهناور است.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان جنوبی همچنین با بیان اینکه ۸ هزار متر مکعب در سال آب برای این پروژه نیاز بوده که توسط شرکت شهرکهای صنعتی تأمین شده است، گفت: برق مورد نیاز این پروژه ۷ مگاوات است و شرکت شهرکهای صنعتی استان متعهد شده به میزان ۲ مگاوات را تأمین کند که هنوز محقق نشده است.
ذاکریان به برگزاری جلسهای با شرکت برق منطقهای خراسان در راستای تأمین برق این پروژه هم گفت: ۹ میلیارد تومان برآورد هزینه فیدر انتقال برق پروژه شده است.
ذاکریان با بیان اینکه طبق جواز تأسیس ۱۱۰ میلیون متر مکعب گاز مورد نیاز پروژه اعلام شده است، تصریح کرد: در حال حاضر امکان تأمین ۲۵۰۰ مترمکعب گاز توسط شرکت گاز استان وجود دارد که پیمانکار و مشاور تعیین شده و نصب تأسیسات در حال اجرا میباشد.
به گفته وی در صورت تأمین زیر ساختهای برق و گاز فاز اول پروژه شامل ۴ سوله تولیدی ظرف یکماه آینده قابل بهره برداری خواهد بود.
تأمین ۹۰ درصد مواد اولیه کارخانه از معادن استان
نماینده سرمایهگذار چینی در کارخانه الیاف شیشه هم در گفتگو با مهر گفت: ۹۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز این کارخانه شامل سیلیس، دولومیت، سولفات سدیم، سنگ آهک و فلدسپات در معادن خراسان جنوبی موجود است.
محمد مهدی مرادی افزود: محصول نهایی کارخانه برای عایقهای حرارتی، مبدلها و تأسیسات حرارتی، کامپوزیتها و سایر صنایع کاربرد دارد.
وی گفت: محصول فایبر برای جداره هواپیما و دستگاههای تصفیه هوا، گلس فید نیز در راه و ترابری داخل رنگهای جادهای برای بازدید نور در شب استفاده میشود.
با وجود این همه توانمندی و ظرفیت سرشار خراسان جنوبی در زمینه معادن و ذخایر معدنی، مسیر برای سرمایهگذاری، فرآوری و ایجاد صنایع معدنی در این استان هموار شده است و نوید اتفاقات مبارکی در حوزه اقتصاد و اشتغال استان است.
کد خبر 6089462